7 april 2020
“De geschiedenis van Flevoland gaat dieper dan de zeebodem”
Rivierduingebied NMC en Fonds Verbraaken
Begin deze eeuw werd de Natuur- en milieucoöperatie Rivierduingebied opgericht. De coöperatie is een samenwerking van melkveehouderijen en akkerbouwbedrijven ten noord-westen van Swifterbant en telt meer dan dertig agrarische leden die gezamenlijk een oppervlak van ruim 1000 ha overzien. Omdat de coöperatie zich hard maakt voor het toekomstperspectief van agrarische bedrijven, behoren duurzame landbouw, een aantrekkelijk, natuurrijk en goed toegankelijk landschap en participatie in de samenleving tot de speerpunten van het beleid. De coöperatie heeft, naast de agrariërs, ook zo’n 150 burgers en bedrijven die lid zijn van de Natuur- en milieucoöperatie Rivierduingebied. Met die participatie zit het wel snor, kortom. Vanwege de visie én inzet ontving de coöperatie de Groene Pluim 2018 van NMF Flevoland.
De coöperatie wijst de term “nieuw land” voor de polder af, omdat het alleen een tijdje onder water heeft gestaan. In hun woorden: “de geschiedenis van Flevoland gaat dieper dan de zeebodem”.
Wie onder de bovenlaag van het huidige landschap graaft, stuit op een rijk verleden: een verborgen landschap vol eeuwenoude kreken, oeverwallen en rivierduinen waarop vele belangrijke en unieke archeologische vondsten zijn gedaan. Ook herbergt de bodem van het Rivierduingebied veel van nog niet prijsgegeven geheimen. Wie de buitengewoon interessante archeologische historie van Swifterbant in het achterhoofd heeft, begrijpt de maatschappelijk betrokken visie van deze agrarische coöperatie.
In de missie van Rivierduingebied staat dan ook: “Natuur- en cultuurgebieden in het vestigingsgebied te beheren, dan wel in eigendom te verwerven, ten einde de natuur, het landschap en het milieu te behouden, te versterken, te onderhouden, dan wel te ontwikkelen; dit alles ter versterking van de duurzame landbouw in het werkgebied.”
Wat betekent dat in de praktijk? Veel aandacht voor hoog biologische verbouwingstechnieken en ‘natuurinclusief’ boeren, met een blik op de omgeving. De agrariërs maken zich dus hard voor biodiversiteit en zien graag veel weidevogels in Flevoland, en nemen dan ook zelf initiatief tot bijvoorbeeld een zwaluwtelling. De afgelopen periode heeft de coöperatie een nieuw stukje wandelpad aangelegd: een toegangspad naar het monument van de begraafplaats van de Swifterbantmensen. Dat is mede gefinancierd vanuit het Fonds Leefbaarheid.
Maar vooral maakt de coöperatie zich hard voor de omgeving. Op satellietbeelden van de omgeving rond de Kalverschuur en de Klokbekertocht, danwel de Visvijverweg, is goed te zien dat de oorspronkelijke kreken, oeverwallen en rivierduinen nieuw leven hebben gekregen in de vorm van groen (zie afbeelding). In het belevenissenproject over dit gebied staat: “Het zichtbaar en beleefbaar maken van de aardkundige waarden in samenhang met archeologie en cultuurhistorie in het Rivierduingebied”. Dat gaat op basis van drie pijlers: het informatiecentrum, de interactieve wandelroute en een educatieprogramma (zie afbeelding). Wie hier een bezoekje aan brengt, komt te weten dat de omgeving zoveel mogelijk laat zien hoe de omgeving er lang, lang geleden moet hebben uitgezien.
Waar komt dan het Fonds Verbraaken in beeld? Welnu, in 2019 is er budget vrij gemaakt voor de informatiepanelen bij het centrum. Dat is er eerste peiler, toegelicht in het belevenissenproject over het rivierduingebied. In eerdere jaren is er ook budget beschikbaar gesteld voor de aanschaf van een gemotoriseerde tuinbewerkingsmachine (in 2018) en voor promotiemateriaal voor boerderij-ontdekkingstochten, waarin kennismaking met natuur voorop staat (in 2015). Desalniettemin realiseert de coöperatie zich ook dat niet alles groot en zwaar hoeft te zijn: het leuke en het leerzame combineren kan ook zijn vruchten afwerpen. Wie een korte blik op de agenda van de coöperatie werpt, constateert dat er ook veel leuke, kleine evenementen worden georganiseerd, zoals een kerstmarkt, een pompoenenfeest of een huifkartocht. Al met al valt er af te leiden dat een goed georganiseerde groep bewoners met wat aanvulling op de budgetten af en toe écht iets kan bereiken. Dat geldt voor meerdere lidorganisaties die het Fonds Verbraaken wisten te vinden. Leer ook, bijvoorbeeld, eens waar de Vogel- en Natuurwacht Flevoland, het Bultparkcomité en Stichting Participatie Wisentbos het fonds hebben ingezet.
Deel deze pagina
